- Τον αποδεικτικό λόγο μπορούμε να τον χωρίσουμε, με βάση του τι είδος συλλογισμούς περιέχει, σε τρία είδη:
- Στον αποδεικτικό λόγο που γίνεται με παραγωγικούς συλλογισμούς,
- Στον αποδεικτικό λόγο που γίνεται με επαγωγκούς συλλογισμούς, και
- Στον αποδεικτικό λόγο που περιέχει και παραγωγικούς και επαγωγικούς συλλογισμούς.
- Πολύ πρόχειρα:
α) σα παράδειγμα για το είδος με παραγωγκούς συλλογισμούς θα φέρω μια δικαστική απόφαση που στηρίζεται σε νόμο του κράτους. Λόγου χάρη ο νόμος του Ελληνικού κράτους προβλέπει ότι "Όποιος φοροδιαφεύγει τιμωρείται με Χ χρηματικό πρόστιμο= πρώτη προκείμενη). Από την ακροαματική διαδικασία προέκυψε ότι ο κατηγορύμενος κατά το έτος 2000 φορεοδιέφυγε (= δεύτερη προκείμενη). Το δικαστήριο τον καταδικάζει σε Χ χρηματικό πρόστιμο (=συμπέρασμα)".
β) σα παράδειγμα για το είδος αποδεικτικού λόγου με επαγωγικούς συλλογισμούς θα φέρω τον εξής συλλογισμό: " Στη γη υπάρχει ζωή γιατί υπάρχει νερό. Υποθέτουμε ότι αν υπάρχει νερό στον Άρη θα υπάρχει και εκεί ζωή.
γ) (προσθήκη 31/5/2018=) σα παράδειγμα για το το μεικτό είδος ας παραθέσω το εξής σκαρίφημα: Σε δικαστική απόφαση, πχ στην αρχή παρατίθενται ακλόνητα αποδεικτικά στοιχεία για τον Α κατηγορούμενο και βγαίνει το (παραγωγικό) συμπέρασμα ότι είναι ένοχος, και στη συνέχεια αναφέρονται ενδείξεις ενοχής για τον Β κατηγορούμενο, οπότε το δικαστήριο λόγω αμφιβολιών τον κηρύσσει αθώο (= πιθανολογικό, δηλαδή επαγωγικό συμπέρασμα).
Προσθήκη 17/9/2017:
Α) Ο αποδεικτικός λόγος με παραγωγικούς συλλογισμούς είναι ο καθαυτό αποδεικτικός λόγος. Παραδείγματα μπορεί να βρει κανείς σε πολλά βέβαια κείμενα αλλά και στην Ευκλείδεια Γεωμετρία, όπου αποδεικνύουμε ένα θεώρημα με βάση κάποιες προκείμενες. Ο αποδεικτικός λόγος με επαγωγικούς συλλογισμούς είναι πιθανολογικός, σε αυτόν δηλαδή από κάποιες προκείμενες εξάγουμε πιθανό και όχι βέβαιο συμπέρασμα. Και προσπαθούμε μετά, με πειράματα και διαρκείς παρατηρήσεις, να διαπιστώσουμε εάν το συμπέρασμα αληθεύει είναι δηλαδή σύμφωνο με την πραγματικότητα, ή όχι οπότε το απορρίπτουμε. Σχετικά βλέπε και το μπλοκ μου 'Συλλογισμοί' ή "Λογική 2".
Β) Ο λόγος πειθούς είναι συγγενικός με τον αποδεικτικό λόγο. Όπως και ο στοχαστικός λόγος. Αλλά δεν ταυτίζονται με τον αποδεικτικό λόγο, και ιδίως τον καθαυτό. Για τον στοχαστικό λόγο και τον λόγο πειθούς βλέπε στο μπλοκ μου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (ΔΟΜΗ) ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ.
======
Τα ιστολόγιά μου
- Έκθεση Λυκείου (από τον Δ. Τσαμαρδίνο, Θεσσαλονίκη) = για μαθητές
- Έκθεση Λυκείου, θέματα και σκέψεις = για μαθητές
- Μαθήματα για την έκθεση λυκείου = για μαθητές
- Έκθεση λυκείου, τα μυστικά της = και για μαθητές
- Συλλογισμοί
- Συλλογισμοί και είδη παραγράφων
- ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
- ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (Δομή) ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
- Κειμενικά είδη
- Προβληματισμοί φιλολόγων για το συλλογισμό κλπ
- Παραγωγή κειμένου, Λαθεμένη θεωρία
- A paragraph (η αριστοτελική άποψη)
- Λογική 2 (Logic 2)
- Αιτίες, αναγκαίες και επαρκείς